ریزش مو یکی از مشکلات شایع است که میتواند افراد را در هر سنی و با هر جنسیتی تحت تأثیر قرار دهد. این مشکل ممکن است بر اعتماد به نفس فرد تأثیر منفی بگذارد و در بعضی موارد باعث اضطراب و نگرانی شود. اگرچه ممکن است به دلایل مختلفی رخ دهد، اما شناخت این علل میتواند به فرد کمک کند تا بهترین روشهای درمانی را برای مقابله با این مشکل انتخاب کند. در این مقاله، به بررسی عوامل مختلفی پرداختهایم.
۱۰ دلیل و عوامل مؤثر در ریزش مو
- علتهای ژنتیکی
- تغییرات هورمونی
- استرس و اضطراب
- کمبود مواد مغذی
- بیماریها و مشکلات پزشکی
- داروها و درمانهای پزشکی
- آسیب فیزیکی به موها
- عوامل محیطی
- سن
- تاثیرات روانی و اجتماعی
علتهای ژنتیکی
یکی از شایعترین دلایل ریزش مو، عامل ژنتیکی است. بهویژه در مردان، این مشکل با نام «آلوپسی آندروژنتیک» یا طاسی مردانه شناخته میشود. این نوع ریزش مو به دلیل تأثیر هورمونها و وراثت از والدین به نسل بعد منتقل میشود. در این حالت، فولیکولهای مو به تدریج ضعیف میشوند و موی جدید به تدریج باریکتر و نازکتر رشد میکند. این فرایند منجر به کاهش تراکم مو و طاسی میشود.
در زنان نیز نوعی از ریزش مو وجود دارد که به آن «آلوپسی آندروژنتیک» زنانه میگویند. این وضعیت معمولاً به صورت کاهش حجم و تراکم مو در قسمتهای مختلف سر، به ویژه در ناحیه بالای سر، ظاهر میشود.

تغییرات هورمونی
تغییرات هورمونی میتوانند تأثیر زیادی بر سلامت مو داشته باشند و این اثرات به ویژه در دورانهایی از زندگی که تغییرات هورمونی شدیدتر است محسوستر میشود. هورمونها نقش مهمی در چرخه رشد مو ایفا میکنند و نوسانات در سطح آنها میتواند منجر به مشکلات مختلفی از جمله ریزش مو، نازک شدن موها، و تغییر در ظاهر آنها شود.
ریزش مو در اثر تغییرات هورمونی دوران بارداری
یکی از شایعترین موارد این تغییرات، بارداری است. در دوران بارداری، به دلیل افزایش سطح هورمونهای استروژن و پروژسترون، ممکن است رشد مو سرعت بیشتری پیدا کند.
ریزش مو در اثر تغییرات هورمونی پس از زایمان
بعد از زایمان، تغییرات هورمونی موجب ریزش شدید مو میشود که به آن «ریزش موی پس از زایمان» گفته میشود. این نوع ریزش مو معمولاً موقت است و پس از چند ماه موها به حالت عادی برمیگردند.
ریزش مو در اثر تغییرات هورمونی دوران یائسگی
تغییرات هورمونی در دوران یائسگی نیز میتواند باعث ریزش مو در زنان شود. در این دوران، کاهش سطح استروژن و پروژسترون موجب کاهش رشد مو و نازک شدن آنها میشود.
استرس و اضطراب
استرس یکی از عواملی است که میتواند به طور مستقیم تأثیر بگذارد. زمانی که بدن تحت فشار روانی قرار میگیرد، هورمونهایی مانند کورتیزول تولید میشوند که این هورمونها میتوانند به فولیکولهای مو آسیب برسانند و موجب ریزش مو شوند. برخی از افراد ممکن است پس از تجربه یک حادثه استرسزا، مانند مرگ یک عزیز یا یک تغییر بزرگ در زندگی، متوجه کاهش موهای سر خود شوند، که معمولاً به نام «تلوژن افلوویوم» شناخته میشود و به طور موقت رخ میدهد.
کمبود مواد مغذی
تغذیه نادرست و کمبود مواد مغذی ضروری برای رشد مو، مانند آهن، ویتامین D، و بیوتین، میتواند موجب ریزش مو شود. هنگامی که بدن با کمبود مواد مغذی مواجه است، رشد مو تحت تأثیر قرار میگیرد و فولیکولها ضعیف میشوند. کمبود آهن میتواند باعث کمخونی شود که یکی از علل اصلی ریزش مو است. ویتامین D نیز برای رشد و تکثیر فولیکولهای مو ضروری است، و کمبود آن میتواند باعث ریختن مو و مشکلات دیگر شود.

بیماریها و مشکلات پزشکی
بسیاری از بیماریهای پزشکی میتوانند باعث ریزش مو شوند. یکی از شایعترین این بیماریها، آلوپسی آریاتا است که یک اختلال خودایمنی است و در آن سیستم ایمنی بدن به اشتباه به فولیکولهای مو حمله میکند. این بیماری میتواند باعث ریزش مو در نواحی خاصی از سر یا سایر نقاط بدن شود.
بیماریهای عفونی مانند قارچهای پوست سر نیز میتوانند باعث ریزش مو شوند. در مواردی که بیماریهایی مانند بیماریهای خودایمنی، دیابت یا اختلالات تیروئیدی وجود دارند، درمان این مشکلات به طور مستقیم میتواند به بهبود وضعیت موها کمک کند.
آلوپسی آریاتا (Alopecia areata) یکی از اختلالات خودایمنی است که باعث ریزش ناگهانی در بخشهای خاصی از پوست سر یا سایر بخشهای بدن میشود. این بیماری ممکن است به طور ناگهانی و در نواحی کوچکی از پوست سر ظاهر شود و در برخی افراد ممکن است گسترش یابد. این نوع ریزشمو میتواند دائمی یا موقتی باشد، و در بسیاری از موارد، با درمانهای خاص، رشد مجدد مو ممکن است به دست آید.
داروها و درمانهای پزشکی
برخی از داروها و درمانهای پزشکی میتوانند به عنوان یک عارضه جانبی باعث ریزش مو شوند. این داروها ممکن است شامل داروهای شیمیدرمانی، داروهای ضد افسردگی، داروهای ضد فشار خون، و داروهای تنظیم هورمونی مانند استروژن یا پروژسترون باشند. درمانهای شیمیدرمانی به ویژه به دلیل تأثیر شدید بر سلولهای در حال تقسیم بدن، به طور موقت باعث ریزشمو میشوند. این نوع ریزش معمولاً پس از پایان دوره درمان به طور کامل برطرف میشود و موها دوباره رشد میکنند.
همچنین، داروهای تنظیم هورمونها مانند داروهای ضد بارداری نیز میتوانند باعث تغییرات هورمونی شوند که منجر به ریزش گردد. بنابراین، اگر فردی متوجه ریزشمو پس از مصرف دارویی شد، باید با پزشک خود مشورت کند تا درمان جایگزین یا راههای دیگری برای مدیریت مشکل پیدا کند.
آسیب فیزیکی به موها
روشهای غیرطبیعی و آسیبزننده به موها، مانند کشیدن و شانه کردن موها با فشار زیاد، استفاده از مواد شیمیایی قوی در رنگ و دکلره، یا استفاده از دستگاههای حرارتی مانند سشوار و اتوی مو، میتوانند باعث ضعیف شدن فولیکولهای مو و در نتیجه ریزش آنها شوند. بهویژه در افرادی که موهای خود را به طور مداوم دکلره یا رنگ میکنند یا از ابزارهای حرارتی به طور مکرر استفاده میکنند، خطر آسیب به موها بیشتر است.
یکی دیگر از عوامل فیزیکی که خیلی شایع است، اصطکاک ناشی از پوشیدن کلاه یا استفاده از کش موهای محکم است. این موارد میتوانند فولیکولهای مو را ضعیف کرده و باعث ریزش شوند. به همین دلیل، توصیه میشود که از روشهای ملایم برای مراقبت از موها استفاده شود و از فشار زیاد بر موها پرهیز گردد.

عوامل محیطی
آلودگی هوا و تماس با مواد شیمیایی مختلف نیز میتوانند به طور مستقیم بر سلامت مو تأثیر بگذارند. قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا یا مواد شیمیایی موجود در محصولات مراقبت از مو که حاوی ترکیبات سمی یا محرک هستند، میتواند فولیکولها را ضعیف کرده و موجب ریز ش مو شود. علاوه بر این، تغییرات آب و هوایی مانند گرمای شدید یا سرمای شدید نیز میتواند به پوست سر آسیب برساند و روند ریزش مو را تشدید کند.
افزایش سن از دلایل ریزش مو
سن نیز یکی از عواملی است که بر این موضوع تأثیر میگذارد. با افزایش سن، رشد مو به طور طبیعی کندتر میشود و فولیکولها توانایی تولید موهای جدید را از دست میدهند. بهویژه در مردان، به دلیل کاهش سطح هورمون تستوسترون و افزایش حساسیت فولیکولها به دیهیدروتستوسترون (DHT) تشدید میشود. در زنان نیز با کاهش هورمونهای استروژن در دوران یائسگی، ریزشمو شایعتر میشود.
تاثیرات روانی و اجتماعی از دلایل ریزش مو
در برخی از افراد، فشارهای روانی و نگرانیهای اجتماعی میتوانند تأثیر زیادی بر ریزش مو بگذارند. عواملی مانند ترس از طاسی یا تغییرات ظاهری میتوانند به اضطراب و استرس دامن بزنند که خود یکی از عوامل مهم در این مسئله است. احساس نگرانی درباره ظاهر ممکن است به یک چرخه منفی منجر شود که ریزش مو را تشدید میکند.
نتیجهگیری
ریزش مو ممکن است ناشی از عوامل متعددی باشد که در برخی موارد ممکن است موقت و در موارد دیگر مزمن و طولانیمدت باشند. اگرچه میتواند به دلایل ژنتیکی، تغییرات هورمونی، استرس، تغذیه نادرست، بیماریها، داروها و آسیبهای فیزیکی به موها رخ دهد، شناسایی علت اصلی آن از اهمیت ویژهای برخوردار است. با تشخیص درست و درمان مناسب، بسیاری از مشکلات ریزشمو قابل مدیریت و درمان هستند.
اگر شما نیز از این مسئله رنج میبرید، مهم است که با پزشک یا متخصص پوست مشورت کنید تا علت اصلی مشکل شناسایی شود و بهترین روش درمانی برای شما تجویز گردد. همچنین، توجه به تغذیه مناسب، مدیریت استرس و مراقبت صحیح از مو میتواند به حفظ سلامت موها کمک کند.
شما میتوانید با مصرف مکملهایی مانند هیرویت و هیرتامین از ریزش موهای خود جلوگیری کرده و به افزایش درخشندگی و ضخامت تارهای موی خود کمک کنید.
این مقاله به طور جامع به دلایل مختلف ریزش مو پرداخته است و میتواند راهنمای خوبی برای کسانی باشد که با این مشکل روبرو هستند.
منابع:
- https://www.aad.org
- آکادمی درماتولوژی آمریکا
تهیه شده توسط: تیم تولید محتوای فارم آنلاین